Σκληρό μπρα ντε φερ στις Βρυξέλλες για το αν η Τουρκία θα αναφέρεται στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής. Πίσω από το αιφνιδιαστικό και όψιμο ενδιαφέρον για τις ευρωτουρκικές σχέσεις φαίνεται πως κρύβεται το Βερολίνο που θέλει να υπάρχει μία σχετική καταγραφή στο κείμενο των συμπερασμάτων.
Αυτή τη στιγμή η συζήτηση βρίσκεται στον αέρα καθώς οι «27» δεν έχουν συμφωνήσει επ’ αυτού. Το Βερολίνο ουσιαστικά επιζητά να γίνει μία συζήτηση που δεν έγινε στο προηγούμενο τακτικό ευρωπαϊκό συμβούλιο τον περασμένο Δεκέμβριο. Θέλει να υπάρξει μία καταγραφή στο κείμενο συμπερασμάτων εν είδει θετικού σινιάλου ξεπαγώματος των ευρωτουρκικών σχέσεων, σύμφωνα με το ρεπορτάζ του ΑΝΤ1.
Η Λευκωσία τηρεί εποικοδομητική στάση από την πλευρά της, αλλά ξεκαθαρίζει ότι αυτό δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από την κατάσταση στο πεδίο και αν δεν υπάρξει πρώτα χειροπιαστή πρόοδος στο Κυπριακό. Οι πρόσφατες προκλητικές δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν συνηγορούν υπέρ αυτού.
Σύμφωνα με τον ΑΝΤ1, κάποιοι εντοπίζουν και προεκλογικές σκοπιμότητες από την πλευρά του Βερολίνου, καθώς λένε ότι η γερμανική καγκελαρία δεν θέλει να δυσαρεστήσει τους πολλούς τουρκογενείς που θα ψηφίσουν στις ευρωεκλογές.
Σε όλη αυτή την ιστορία η Αθήνα τηρεί επίσης εποικοδομητική στάση, αλλά με αστερίσκους. Δηλαδή ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως αντιμετωπίζει θετικά το να υπάρξει καταγραφή στο κείμενο συμπερασμάτων. όμως λέει κάτι ακόμη σημαντικό. Ότι αυτή η καταγραφή θα πρέπει να περιγράφει όλες τις πτυχές, το εύρος και το υφιστάμενο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων. Σημειώνεται πάντως ότι στο προσχέδιο συμπερασμάτων δεν υπάρχει αναφορά για την Τουρκία, άρα θα είναι χρονοβόρα η διαδικασία για να υπάρχει μια ομόφωνη συμφωνία.
«Για την Τουρκία εκτιμώ ότι θα υπάρξει συζήτηση. Υπάρχει ένα κεφάλαιο για τις εξωτερικές σχέσεις και νομίζω ότι θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα τα οποία να αποτυπώνουν το υφιστάμενο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων. Εμείς κάτι τέτοιο θα το βλέπαμε θετικά», δήλωσε προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στις Βρυξέλλες η συζήτηση είναι σε εξέλιξη πάντως και όλα είναι «στον αέρα». Νωρίτερα πραγματοποιήθηκε συνάντηση του προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και τον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει χρόνος και «χώρος» να γίνει συζήτηση για τις σχέσεις Βρυξελλών – Άγκυρας, λαμβάνοντας υπόψη τη «βαριά» ατζέντα της Συνόδου Κορυφής. Ο κ. Χριστοδουλίδης είχε επίσης ξεχωριστή συνάντηση αργότερα στο περιθώριο της Συνόδου με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες με βασικό θέμα το Κυπριακό.
Η στάση της Λευκωσίας
Σύμφωνα με πληροφόρηση του ΚΥΠΕ, σε αυτό το στάδιο γίνεται ανίχνευση της στάσης των κρατών μελών για το κατά πόσο μπορεί να υπάρξει προσθήκη παραγράφου ή παραγράφων για τα ευρωτουρκικά, ενώ δεν υπάρχει συγκεκριμένο κείμενο που έχει κατατεθεί προς συζήτηση. Το ενδεχόμενο συζήτησης αυτού του θέματος δυσκολεύει και το γεγονός ότι η ατζέντα της Συνόδου Κορυφής είναι και φορτωμένη με δύσκολα θέματα.
Η θέση της κυπριακής πλευράς, όπως εκφράστηκε και στη συνάντηση με τους Σολτς και Μισέλ, είναι πως η συζήτηση για το μέλλον των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας πρέπει να γίνει, σε συνάρτηση με την όποια πρόοδο στο Κυπριακό. Η Κύπρος συμφωνεί, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, με την ανάγκη να υπάρξει θετικό σήμα προς την Τουρκία, αλλά πως αυτό θα πρέπει να γίνει σε συνάρτηση με την πορεία του Κυπριακού και τη συζήτηση κάποιων πτυχών που το αφορούν.
Σύμφωνα με το ΚΥΠΕ, διπλωματικές πηγές από άλλες χώρες πάντως ήταν εξαιρετικά προσεκτικές όταν κλήθηκαν να σχολιάσουν κατά πόσο θεωρούν εφικτό να υπάρξει συζήτηση ή συμπερίληψη στα συμπεράσματα αναφορών στα ευρωτουρκικά.
Η συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τους Σολτς και Μισέλ πραγματοποιήθηκε αμέσως μετά την άφιξη του ΠτΔ στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και πριν από την έναρξη της συνόδου. Την προηγούμενη περίοδο η Γερμανία είχε ζητήσει να υπάρξει αναφορά στα συμπεράσματα στα ευρωτουρκικά, στη βάση της έκθεσης Μπορέλ του Νοεμβρίου και για τα επόμενα βήματα υπό τη καθοδήγηση της Κομισιόν.
Θέση της Κύπρου και της Ελλάδας ήταν πως θα πρέπει να υπάρξει πρώτα σοβαρή συζήτηση καθώς και διασύνδεση με την πρόοδο του Κυπριακού, μεταξύ άλλων με την συμπερίληψη αναφοράς στην ανάγκη όπως το όποιο θετικό βήμα προς την Τουρκία γίνει μόνο με σύμφωνη γνώμη του Συμβουλίου. Σημειώνεται πως συζήτηση των ευρωτουρκικών στη σύνοδο είχε υποστηρίξει και η Ιταλία.
Η συνάντηση Νίκου Χριστοδουλίδη – Αντόνιο Γκουτέρες στο περιθώριο της συνόδου κορυφής
Ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης είχε σήμερα το απόγευμα στις Βρυξέλλες συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες, στο περιθώριο των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Όπως, αναφέρει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Κύπρου, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, κατά τη συνάντηση ο κ. Χριστοδουλίδης ενημέρωσε τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ για την εν εξελίξει πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας «Αμάλθεια» και για τη διευρυμένη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε σήμερα στην Κύπρο, στην παρουσία 36 κρατών, διεθνών οργανισμών και ΜΚΟ. Ο θαλάσσιος διάδρομος, πρόσθεσε ο Κύπριος πρόεδρος αποτελεί μια συμπληρωματική επιλογή παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας και στόχος της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι η περαιτέρω ενίσχυση και εντατικοποίηση της αποστολής ανθρωπιστικής βοήθειας. Ο ρόλος του ΟΗΕ και ιδιαίτερα της Ανώτερης Συντονίστριας Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Ανοικοδόμησης για τη Γάζα, Σίγκριντ Κάαγκ ανέφερε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, είναι καθοριστικός και ευχαρίστησε τον Γενικό Γραμματέα για την στήριξη προς την πρωτοβουλία. Ο Γενικός Γραμματέας, όπως σημειώνει ο κ. Λετυμπιώτης αναγνώρισε την αξία και σημασία της εφαρμογής της πρωτοβουλίας και εξέφρασε τη στήριξη του ΟΗΕ, όπως επίσης και προς όποια άλλη δίοδο παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.
Επίσης, ο Νίκος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε ότι η προσήλωσή του παραμένει αναλλοίωτη και αμείωτη στην προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο που έχουν διακοπεί στο Κραν Μοντανά ενώ σημείωσε την εποικοδομητική στάση που συνεχίζει να επιδεικνύει η Κύπρος για τη δημιουργία κατάλληλου θετικού κλίματος που θα συμβάλλει στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων. Επανέλαβε ταυτόχρονα την πρόταση της Κυπριακής Δημοκρατίας για ενεργότερη εμπλοκή της ΕΕ και στήριξη των προσπαθειών του ΟΗΕ ως προς την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, μέσα από την επίτευξη μιας αμοιβαίας επωφελούς κατάστασης πραγμάτων.
Ο Κύπριος πρόεδρος εξέφρασε την πεποίθηση ότι όλες οι ανησυχίες Ε/Κ και Τ/Κ μπορούν να απαντηθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων εντός του συμφωνημένου πλαισίου της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα.
Ο Γενικός Γραμματέας, σύμφωνα με τη δήλωση του κ. Λετυμπιώτη, επανέλαβε την προσήλωσή του προς τις προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων και τη στήριξή του στο έργο και τις προσπάθειες της κας Ολγκίν Κουεγιάρ, με την οποία βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία και ενημερώνεται για τις επαφές και τις συναντήσεις της.