Η Μονάδα Ενδοσκοπικής Χειρουργικής της Α’ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής του ΕΚΠΑ και συγκεκριμένα τα στελέχη της,  Ιωάννης Χατζηπαπάς, διευθυντής ΕΣΥ, Νικόλαος Καθοπούλης, πανεπιστημιακός υπότροφος του ΕΚΠΑ, και Αθανάσιος Πρωτοπαπάς, καθηγητής Μαιευτικής-Γυναικολογίας-Ενδοσκοπικής Χειρουργικής, βραβεύτηκαν από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Α’ τάξεως θετικών επιστημών για το 2012, στις 20/12/2022.

Η βράβευση αφορά την εφαρμογή της κινητής και ασύρματης Ενδοσκοπικής Χειρουργικής στη Γυναικολογία, ένα project το οποίο εμπνεύστηκε ο κ. Χατζηπαπάς, ο οποίος κατάγεται από την Όλυμπο της Καρπάθου και ολοκληρώθηκε στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» μετά από προσπάθειες 8 ετών. Η επίπονη και πρωτότυπη αυτή εργασία οδήγησε στη δημοσίευση σημαντικού αριθμού μελετών σε επιστημονικά περιοδικά υψηλού συντελεστή απήχησης.

Ένα πρωτοποριακό, εύχρηστο, χαμηλού όγκου και κόστους λαπαροσκοπικό σύστημα που αξιοποιεί, εκτός από τα βασικά χειρουργικά εργαλεία, μία ασύρματη κάμερα και ένα τάμπλετ, ανέπτυξε ιατρική ομάδα της Μονάδας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής Α΄ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ στο νοσοκομείο «Αλεξάνδρα».

Το σύστημα αυτό όπως αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ η «Καθημερινή», υπεραπλοποιεί τον εξοπλισμό της λαπαροσκόπησης, μειώνει δραστικά το συνολικό της κόστος και επομένως μπορεί εύκολα να χρησιμοποιηθεί ακόμη και σε μικρές μονάδες υγείας. Το καινοτόμο λαπαροσκοπικό σύστημα είναι το αντικείμενο εργασίας με δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά υψηλού συντελεστή απήχησης, η οποία πριν από λίγες ημέρες έλαβε ένα από τα βραβεία που απονεμήθηκαν για το 2022 κατά την πρόσφατη πανηγυρική συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών.

Ειδικότερα, τα στελέχη της μονάδας Ιωάννης Χατζηπαπάς διευθυντής ΕΣΥ, Νικόλαος Καθοπούλης πανεπιστημιακός υπότροφος του ΕΚΠΑ και Αθανάσιος Πρωτόπαπας καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας – Ενδοσκοπικής Χειρουργικής έλαβαν το βραβείο Α΄ τάξεως θετικών επιστημών για το 2022 για το project τους που αφορά την εφαρμογή κινητής και ασύρματης ενδοσκοπικής χειρουργικής στη γυναικολογία, το οποίο ολοκληρώθηκε έπειτα από προσπάθειες οκτώ ετών.

Πώς λειτουργεί

Το σύστημα που ανέπτυξαν οι ειδικοί επιστήμονες αφορά τη σύνδεση ενός άκαμπτου λαπαροσκοπίου 10 χιλιοστών με μία υψηλής ανάλυσης ασύρματη κάμερα, μέσω ειδικού αντάπτορα για την προσαρμογή της στον προσοφθάλμιο φακό του ενδοσκοπίου. Για φωτεινή πηγή χρησιμοποιείται φορητός φακός led. Το σήμα από την κάμερα μεταδίδεται ασύρματα σε ένα τάμπλετ με τη χρήση σχετικής εφαρμογής, επιτρέποντας τόσο στον χειρουργό όσο και στον βοηθό του να έχουν πολύ καλή απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου κατά την επέμβαση. Η ομάδα της Α΄ Μαιευτικής και Γυναικολογικής Κλινικής χρησιμοποίησε αυτό το σύστημα στην πιλοτική του φάση σε 14 λαπαροσκοπικές επεμβάσεις για διαφορετικές παθολογίες, όπως εξωμήτριο κύηση, αιμορραγικό ωχρό σωμάτιο, συστροφή ωοθήκης και κύστη ωοθήκης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα αποτελέσματα ήταν άριστα, χωρίς μετεγχειρητικές επιπλοκές.

Το νέο ασύρματα ενδοσκόπιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε διαγνωστικές και χειρουργικές γυναικολογικές λαπαροσκοπήσεις με δυνατότητες αξιοποίησης από όλες τις χειρουργικές ειδικότητες.

Έχει εφαρμογή και σε ογκολογικές παθήσεις στη γυναικολογία. Σύμφωνα με τον εμπνευστή του συστήματος, μαιευτήρα γυναικολόγο ΕΣΥ Ιωάννη Χατζηπαπά, η λαπαροσκόπηση εφαρμόζεται στον καρκίνο του ενδομητρίου, όπου η λαπαροσκοπική υστερεκτομή και λεμφαδενεκτομή αποτελεί επέμβαση διεθνής, καθώς και στον καρκίνο των ωοθηκών, όπου η λαπαροσκόπηση συμβάλλει στη σταδιοποίηση του πρώιμου καρκίνου των ωοθηκών, στην εκτίμηση της έκτασης της νόσου, της δυνατότητας εξαίρεσής της και στον επανέλεγχο ή τον αποκλεισμό υποτροπής.

Με το φορητό σύστημα θα ελαττωθεί ο πολύτιμος για τους ογκολογικούς ασθενείς χρόνος αναμονής χειρουργείου ενώ αποσυμφορείται ο χρόνος του χειρουργείου από την ογκώδη, κλασική λαπαροσκοπική μονάδα.

Όπως ανέφερε στην «Κ» ο κ. Χατζηπαπάς, «το νέο σύστημα είναι εύκολο να χρησιμοποιηθεί και πολύ πρακτικό ακόμη και στα μικρά περιφερειακά νοσοκομεία. Οι χειρουργοί μπορούν να έχουν ένα φορητό και ασύρματο λαπαροσκόπιο, που μεταφέρεται εύκολα και χρησιμοποιείται σε χειρουργικές αίθουσες, αλλά και εξωνοσοκομειακές εγκαταστάσεις για ενδοσκοπικές επεμβάσεις, τόσο στο πεδίο της γυναικολογίας όσο και σχεδόν όλων των χειρουργικών ειδικοτήτων.
Επίσης χρησιμοποιείται σε επείγοντα περιστατικά, σε μαζικές καταστροφές και σε κινητό χειρουργικό νοσοκομείο εκστρατείας».

Μεγάλο πλεονέκτημα είναι και το χαμηλό κόστος για την αγορά του λαπαροσκοπίου, της κάμερας,  του τάμπλετ και της φορητής φωτεινής πηγής. Ειδικότερα, το κόστος μιας κλασικής λαπαροσκοπικής μονάδας ανέρχεται σε 50.000 ευρώ, ενώ του φορητού λαπαροσκοπίου είναι λίγο πάνω από 2.000 ευρώ.

Που σημαίνει ότι με το ίδιο κόστος αγοράς μιας κλασικής λαπαροσκοπικής μονάδας θα μπορούσαν να αγοραστούν τουλάχιστον 25 ασύρματα λαπαροσκόπια και να εξοπλιστούν ισάριθμα νοσοκομεία.